Trần-Đăng Hồng
Trong số các vua chúa ở Âu Châu, Nữ hoàng Elizabeth II nỗi tiếng nhất với đam mê cởi ngựa và xem đua ngựa với chính các con ngựa đua do Bà chỉ đạo nuôi và huấn luyện.
Ngay từ hồi 4 tuổi, Bà được ông nội, vua George V, cho một con ngựa tí hon thuộc dòng Shetland pony mang tên Peggy, và Bà bắt đầu cởi ngựa khi lên 6 tuổi.
Nữ Hoàng Elizabeth II với con ngựa Peggy
Đến năm 18 tuổi, Bà trở thành người cởi ngựa chuyên nghiệp với mọi thao tác trình diễn, như đi chậm, chạy nhanh, vượt chướng ngại, phóng qua hàng rào, v.v. Kể từ 1947, trong các nghi lễ hoàng gia như diễn hành quốc kỳ (Trooping the colours), Bà lúc nào cũng cởi ngựa dẫn đoàn diễn hành. Mải cho tới năm 1987, khi tuổi đã lớn, Bà mới chịu ngồi trong xe do ngựa kéo khi diễn hành.
Nữ hoàng cởi ngựa diễn hành trong các nghi lễ hoàng gia
Cởi ngựa diễn hành lần cuối năm 1986
Mặc dầu không còn cởi ngựa khi diễn hành, Bà vẫn thường cởi ngựa như một thú thể thao tiêu khiển lúc tuổi già.
Nữ hoàng Anh đam mê cởi ngựa
Không những thích cởi ngựa, Nữ Hoàng còn đam mê đua ngựa với chính các con ngựa do Bà chỉ đạo nuôi và huấn luyện.
Bà có nhiều trại nuôi ngựa giống khác nhau. Để bảo tồn và lai tạo các giống ngựa tí hon (Pony), Bà có nông trại nuôi ngựa ở Balmoral Tô Cách Lan chuyên với giống ngựa tí hon Shetland ponies, và trại Hampton Court gần London với giống ngựa tí hon Fell Ponies. Từ năm 2007, Bà mở thêm một trại ngựa giống Highland Pony ở Balmoral để bảo tồn các giống ngựa tí hon này.
Các giống ngựa tí hon Shetland Pony, Fell Pony và Highland Pony
Hơn thế nữa, Bà còn có nhiều trại nuôi và huấn luyện ngựa đua. Bà là chủ nhân của nhiều con ngựa đua danh tiếng thắng nhiều giải. Tính đến năm 2013, các con ngựa của Bà đã thắng tổng cộng trên 1600 cuộc đua. Bà được mệnh danh là “Chủ Nhân Ngựa Đua Quán Quân Anh Quốc” vào năm 1954 và 1957. Con ngựa Aureole của Bà đứng hạng 2 trong cuộc đua Derby năm 1953 là năm Bà lên ngôi Nữ Hoàng, và con ngựa Dunfermline thắng 2 lần vào năm 1977, là năm kỹ niệm 25 năm lên ngôi (Silver Jubilee).
Bà có niềm đam mê vào việc nuôi ngựa đua, thuần chủng và lai tạo các giống ngựa đua. Bà là chủ nhân của Hiệp Hội lai tạo ngựa đua của nước Anh. Bà có trang trại nuôi và lai tạo ngựa đua tại Sandringham Estate ở Norlfolk. Khi ngựa còn nhỏ thì được nuôi tại Polhampton Stud ở Hampshire, trước khi được chuyển đến trại huấn luyện do năm huấn luyện viên chuyên nghiệp phụ trách. Chính nữ hoàng thường xuyên đến các trang trại này để theo dõi ngựa từ lúc mới sanh cho tới khi được huấn luyện thuần thục. Trang trại nuôi ngựa của Nữ hoàng lúc nào cũng có khoảng từ 25 đến 40 con ngựa được huấn luyện để đua. Ngoài các nhân viên phụ trách nuôi và chăm sóc ngựa, Bà còn tuyển các bác sỉ thú y, và 5 huấn luyện viên cho ngựa. Khi ngựa về già cũng được Nữ Hoàng cho về hưu và được chăm nuôi cho tới chết.
Bất cứ cuộc đua ngựa tầm cỡ quốc gia ở Anh như Royal Ascot hay Derby tại Epsom đều có sự hiện diện của Nữ Hoàng. Bà theo dõi và cổ võ các con ngựa của Bà một cách nồng nhiệt.
Cho tới nay, trong số hàng trăm ngựa đua do Bà nuôi và huấn luyện có khoảng 10 con mang chiến thắng vinh quang ở trường đua cho Bà. Năm 1953, năm Bà vừa lên ngôi, con ngựa Aureole của Bà chỉ chạy sau con ngựa Pinza quán quân một sải. Năm ngoái, con ngựa Carlton House của Bà đứng hạng 3, chạy sau con ngựa Pour Moi và Treasure Beach tại Royal Ascot. Mặc dầu có bị thua, ngựa của Nữ hoàng Anh đã chiến thắng vinh quang nhiều lần. Con ngựa Carrozza thắng năm 1957, và Pall Mall thắng giải năm 1958. Năm 1974, con ngựa Highclere của Bà đoạt giải quán quân tại Chantilly Pháp, năm 1977 con ngựa Dunfermline chiến thắng tại trường đua Epsom, và con ngựa St Leger tại trường đua Doncaster. Năm 2012, con ngựa Estimate của Bà đoạt quán quân giải Vàng tại Royal Ascot, lần đầu tiên sau 207 năm mới có một con ngựa hoàng gia thắng giải này. Trong số các con ngựa mang chiến thắng cho Bà, có lẻ con ngựa Dunfermline là con ngựa tốt nhất của Bà. Trong số khoảng 1600 lần chiến thắng đua ngựa lớn nhỏ, riêng tại Royal Ascot các con ngựa của Bà mang đến 22 lần chiến thắng vinh quang.
Nữ Hoàng reo hò cỗ võ ngựa nhà
Nữ hoàng Elizabeth II tâm sự “Tôi thích đua ngựa, hay đúng hơn là tôi yêu mến loài ngựa. Một con ngựa lai toàn diện đối với tôi là một con ngựa thật sự tốt. Cũng như các nhà lai giống ngựa khác, mối hy vọng của tôi trong tương lai là lai tạo một con ngựa để chiến thắng giải đua Derby”.
Reading, 12/2013
Trần-Đăng Hồng
