18/9/2013
Nhâm nhi ly cà phê đen tê đầu lưởi, thưởng thúc bánh Trung thu mới mua từ cửa hàng, rít hơi thuốc lá dưới ánh trăng trong đêm Trung thu là điều tuyệt dịu của giới ghiền trà. Thêm vài bạn cùng lứa tán gẩu đêm Trung thu càng lý thú cho đêm nầy. Ô kìa, chi Hằng e ấp bên rèm châu, đắm đuối nhìn xuống trần gian xem thế thái nhân tình cũng đang ngắm chị.
“Khách ngồi lại cùng em trong chốc nữa,
Vội vàng chi, trăng sáng quá, khách ơi.
Đêm nay rằm: yến tiệc sáng trên trời,
Khách không ở, lòng em cô độc quá.”
( Ảnh minh họa internet)
Mở đầu câu chuyện cho đêm Trung thu, mỗi người có những kỷ niệm không ai giống ai, nhưng tựu chung là kỷ niệm thời còn đi học trường làng là sâu sắc nhất.
Cái thời ấy chúng mình thật vô tư, cơm cha áo mẹ công thầy, tôi có may mắn sống ở vùng quê bên lũy tre làng, được hưởng một tuổi thơ vằng vặc ánh trăng rằm, nên kỷ niệm về Tết Trung thu còn lưu giử khá mặn mòi trong ký ức. Cứ mỗi lần gió thu xao xác ngoài đồng, mẹ tôi thường rọc lá chuối gói một thứ bánh nếp có nhân làm bằng những hạt đậu xanh để dành trong nhà. Đêm trung thu đến, sau cuộc rước đèn ở trường về, mẹ phát cho mỗi đứa một cái cất trong túi áo, đêm nằm ấp ủ cùng với giấc mơ chú Cuội với chị Hằng.
Ngày xưa, quyển lịch cũng là vật quí hiếm của vùng nông thôn, ngang qua phố phường những ngày cận Tết trung thu lung linh bởi sắc đèn lồng, hòa cùng các sạp bán bánh trung thu rộn rả là biết ngày Tết trung thu gần đến. Là sắp vào mùa trung thu rằm tháng tám âm lịch, đón tết thiếu nhi hằng năm. Thuở nhỏ, khi còn ở bậc tiểu học, mỗi lần đến Tết Trung thu bọn học sinh chúng tôi được thầy cô tổ chức một buổi “rước đèn” ( dâng cộ đèn) từ sân trường, đi hết đường làng, dọc theo phố phường, rồi quay về lớp học.
( đêm trung thu dâng cộ đèn ) internet
Mỗi đứa cầm chiếc đèn trung thu tự mình làm bằng khung tre, bọc giấy kiếng nhiều màu sắc, hình đủ loại: gà, thỏ, tôm, cá, ngôi sao…, đứa nào khéo tay thì dùng màu vẽ lên các loại hoa văn trang trí đẹp mắt, thậm chí không có tiền mua màu thì dùng vôi ăn trầu của bà, vôi trắng và vôi đỏ trang trí cho chiếc đèn. Học sinh cả trường, xếp hàng theo từng lớp, mỗi lớp thành một đoàn, đèn thắp nến lung linh, diễu hành trong đêm hội thật vui và thật rộn ràng của quãng đời thơ ấu. Những đoàn học sinh tay cầm đèn trung thu, vừa đi dưới ánh trăng đêm rằm, vừa hát những bài hát thiếu nhi đã để lại ấn tượng đẹp, nhiều ý nghĩa, đầy rung động cho tới tận bây giờ.
Muốn có chiếc lồng đèn phải vất vã lắm mới có được. Nào là nhờ các anh ra vườn đốn cho cây tre, nhờ Ba vót từng cọng cho vừa kích cở chiếc lồng đèn mình muốn. Nào là phải có đinh, dây kẻm, giấy màu..v..v…khéo tay lắm mới làm được. Có bạn tự làm lấy, cũng có bạn nhờ người lớn làm dùm, nhưng khi Thầy, Cô nhìn vào là biết ngay, vì thế tôi cố gắng làm nhưng cũng phải có chỉ dẫn của anh chị.
(ảnh minh họa lòng đèn ông sao) internet
Điều đặc biệt là khi đoàn diễu hành quay về lớp, được vui liên hoan ngay trên bàn học, với những chiếc bánh nướng quê mùa rẻ tiền, đơn sơ nhưng rất ngon, rất vui… trong khi chờ đợi thầy cô chấm điểm chiếc đèn trung thu của trò nào đẹp nhất. Những chiếc đèn cầu kỳ, đẹp theo kiểu mua ở chợ sẽ bị phát hiện, những chiếc đèn được người lớn làm cho, khéo tay hơn, đẹp hơn cũng bị loại ngay vòng đầu. Chỉ những chiếc do tự tay học sinh làm mới được dự thi, chấm điểm. Mỗi mùa trung thu đến với tuổi thơ tôi là cả sự háo hức mong chờ, dù rằng chưa bao giờ đèn do tôi làm giựt được giải. Đêm hội trung thu, ngày tết thiếu nhi ngày ấy thật sự lung linh huyền ảo, hồn nhiên, ấn tượng, không thể phai mờ.Hảy để cho ánh trăng và tuổi thơ cùng đồng điệu.
Có những năm, Tết trung thu đúng vào đêm mưa, những chiếc lồng đèn tả tơi hoa lá theo những hạt mưa nặng trỉu mà lòng tiếc nối nao nao. Chị Hằng ơi! sao chị nở nhẫn tâm xóa đi cuộc vui mà một năm dài chúng em mới có được.
( phố lồng đèn ) internet
Bây giờ, Tết trung thu với trẻ con dường như không còn những đêm hội vui như trước. Bánh trái ngon hơn, đắt hơn, những chiếc đèn trung thu con cá, con gà, ông sao…đã được thay bằng đèn hình máy bay, xe tăng, đao kiếm, đèn kéo quân hiện đại, chạy bằng pin, mẫu mã sang trọng, đẹp rực rỡ được cha mẹ mua cho chứ chẳng đứa trẻ nào bỏ công sức tự làm tự chọn cho riêng mình. Ý nghĩa của đêm hội trung thu cũng mất dần đi. Không gian sang trọng, bàn ghế đắt tiền đầy ắp bánh trái, thịt thà, nhưng gia đình nào cũng rất vội vã. Trẻ con quên trò chơi rước đèn, sự tích “cây đa chú cuội” trở nên mơ hồ khi những trò chơi điện tử trực tuyến game online hấp dẫn, thậm chí bạo lực, đâm chém, bắn giết nhau ì xèo, máu me khiếp đảm mà các em đã đánh mất đêm trăng. Do đó “văn hóa trung thu”, “văn hóa bánh trung thu” cũng khác hẳn, không còn mang tính truyền thống tinh thần Tết thiếu nhi nữa, mà đậm nét của một xã hội vật chất vô tình.
Ngày nay người ta nói nhiều đến những chiếc bánh trung thu không dành cho trẻ con nữa, bởi nó là thứ cao lương mỹ vị, hình thức cầu kỳ, giá cực đắt. Tết trung thu đã vượt ngoài tầm sở hữu của trẻ em mà trở thành ngày của lễ vật, thuộc về người lớn. Bánh trung thu chủ yếu để cho người lớn mua làm lễ vật để bôi trơn các dự án, biếu tặng với mục đích cầu thân, ngoại giao, đền đáp. Khi “văn hóa bánh trung thu” đã đổi khác, không còn mang ý nghĩa của ngày tết thiếu nhi nữa thì quả thật trẻ con giờ đây đã mất hẳn một đêm hội trung thu, một đêm trung thu ánh trăng trong sáng đúng nghĩa của tuổi thơ.
Và dĩ nhiên người lớn cũng chẳng còn biết gì về văn hóa, truyền thống, bản sắc dân tộc đã có lâu đời.
( bánh trung thu cao cấp) internet
Mơ màng sực tĩnh “giấc nam kha”, tiếng con líu lo gọi “ Mẹ ơi!,Ba ơi!, chừng nào mới đến Tết Trung thu? Mình mua bánh trung thu, mua lồng đèn rồi sang nhà ông bà đi Mẹ”. Người Mẹ bất giác mỉm cười : Mùa Tết của tình thân, tính sum vầy gia đình đến thật gần…..Thôi, thì cùng nhau “cuốn theo chiều gió”./.
VTN. ( mùa trung thu 2013)
Xin gửi đến quí vị:Xem hội trăng rằm – Bảo Ngọc múa
http://www.youtube.com/watch?v=xT9GGAjb144
