. - Mùa lũ rũ vợ đi chợ Gò

12/12/2013

Sông Tiền và sông Hậu là 2 phụ lưu của giòng Mekong hùng vĩ. Sau khi rời khỏi vương quốc Campuchia, 2 con sông này xâm nhập vào Việt Nam, tỏa ra khắp vùng đồng bằng miền Tây, tạo nên một hệ thống kinh rạch chằng chịt mà các quốc gia khác trong khu vực không có được, bởi đó là một vùng bằng phẳng, hiền hòa, khiến hệ thống sông ngòi này trở thành các thủy lộ quan trọng góp phần vào việc phát triển nền kinh tế đất nước.
Vì là sông mẹ, nên mọi thay đổi trên giòng chảy của Mekong đều ảnh hưởng rất lớn đến khắp các tỉnh đồng bằng miền Tây Nam bộ này. Mà quan trọng nhất chính là tình hình lũ lụt hàng năm.
Mùa lũ, mỗi năm nhấn chìm ruộng đồng, đường sá, dĩ nhiên tác hại cũng không thể tránh khỏi. Tuy nhiên, cùng với việc đổ nước vào ào ạt liền mấy tháng ấy, giòng Mekong cũng đã đưa vào hàng triệu tấn phù sa, làm màu mỡ thêm cho một lưu vực quan trọng nơi hạ nguồn này. Ngoài ra, lũ cũng còn là cơ hội để biết bao nhiêu tôm cá trưởng thành nơi thượng nguồn, xuôi giòng về với quê hương ta, là nguồn lợi quí giúp bà con nông dân khai thác, có một bộ phận không nhỏ dân nghèo nhờ lũ mà sống được cả năm.

Chài cá tại cống đập Trà Sư như là một chương trình định sẳn, hàng năm, khi mùa lũ đến, nơi đây như có “hội” mỗi ngày, nhiều nhiếp ảnh gia không ngại xa xôi, đổ đường về đây săn ảnh, tạo nên một nét đẹp văn hóa…ăn theo lũ rất đặc thù.

Cá mùa lũ ven bờ kinh Vĩnh Tế.

Thật ra, lũ lụt ở đồng bằng sông Cửu Long, nói cho chính xác thì không thể gọi là thiên tai được. Chẳng như miền Trung nghiệt ngã, bão lũ mỗi năm là một tai ương, còn lụt miền Tây lại mang đến nhiều lợi ích, nhất là giờ đây, nhờ các biện pháp khắc phục bằng đê bao, bằng nâng cao đường sá, …mùa lũ đã không còn là mối họa hàng năm. Thậm chí những năm lũ kém, nhiều người dân sống ở thượng nguồn lại than thở là mất mùa.
Thật ra, sự thiệt hại của lũ và những lợi ích của nó vẫn chưa xác định được hơn, thua. Đôi khi, thiếu lũ lại là một thiệt hại lớn về kinh tế, nhất là những gia đình nghèo sống bám vào nguồn lợi thủy sản trên sông.

Một chiếc chài con, đi rảo trong xóm, cậu thanh niên này đang kiếm cá cho bửa cơm chiều.

Dưới chân cầu Cồn Tiên, Châu Đốc, mùa lũ năm 2011.

Nhớ khi còn nhỏ, chúng tôi lại rất thích mùa nước này, không gọi đó là lụt mà gọi là mùa nước ngập. Xuồng ghe được bơi lên chợ, trường học “được” đóng cửa, bọn trẻ thích thú mò cua, bắt cá, bẻ trái bố(cây đay) làm đạn bắn “ống thụt” …rong chơi suôt mấy ngày nghĩ học, thật tuyệt vời! Tắm sông, lội ruộng bắt cá lia thia, một thời thơ dại bây giờ nào trở lại! Nhưng tôi cũng may mắn bắt gặp trên dòng kinh Vĩnh Tế, một lủ trẻ con đang hồn nhiên đùa giỡn cùng lũ thượng nguồn.

Hình nảy này làm tôi nhớ thời thơ ấu, vào mùa nước ngập.

An Giang và Đồng Tháp là 2 tỉnh đầu nguồn, nên ảnh hưởng của lũ là rất lớn. Những năm lũ dâng cao bất thường, thành phố Long Xuyên ngập nước đến nổi xuồng bơi được cả vào khu phố chính, khu vực Đình Mỹ Long. Nhưng nhờ nâng cao các trục lộ chính tình trang đó đã bớt rất nhiều.Tuy vậy, vào những năm lũ lớn, chuyện ngập đường vẫn cứ xảy ra, vào những hôm triều cường lên phố.
Năm 2011, là năm gần nhất xãy ra điều này.

5/1. Lũ về trong phố.

Mùa lũ đến với An Giang vào khoảng tháng 7 và chấm dứt khoảng tháng 10 âm lịch hàng năm. Những năm lũ cao, nước tràn cả vào phố thị Long Xuyên. Ngày trước có khi còn phải đi xuồng vào chợ. Bây giờ, sau khi nâng cấp, những con đường nội ô đã vượt lũ nhiều nơi. Tuy nhiên, vẫn còn những năm lũ lớn bất thường, cả các con đường đã đôn cao, vẫn ngập chìm trong nước ít ngày vào những hôm triều cường về phố.

Ngập cả trên Q.lộ 91 (đường Trần Hưng Đạo, Tp Long Xuyên)...

Đường Trần Hưng Đạo, Q.lộ 91, trước nhà tôi tại Long xuyên.

Xe này đi Nam Vang mỗi ngày, tôi có thể đón ngay trạm xe bus gần nhà.

Phía trước bến xe Long xuyên, năm 2011 như một giòng sông cạn suốt nhiều ngày khi triều cường vượt đỉnh lũ!

Đầu đường xuống phà An hòa cũng cùng chung số phận, nhiều xe qua đường …chết máy tại đây.

Chợ trái cây cũng lé đé nước, khiến lủ trẻ con trong phố thích thú đùa chơi.

Nước lũ vào nhà mặt tiền đường Trần Hưng Đạo, Tp Long xuyên.

Đường đi Châu Đốc, đoạn sắp lên cầu Hoàng Diệu, năm 2011.

Mong Phước Minh.