Cứ đến tháng chạp mỗi năm , từ 27 năm qua , các biên tập viên của Khoa Học Phổ thông- Popular Science lại cố tìm những sản phẩm và kỷ thuật có cơ thay đổi thế giới. Sau đây là vài sáng kiến, có lẽ Việt Nam nên chú tâm thêm chăng ?
Phần I - KỸ THUẬT XANH , HỢP MÔI TRƯỜNG
1- Kỷ thuật Xanh mới : chất dẽo - plastic từ không khí mỏng thín, còn có tên là Carbon Không Khí - Air Carbon
Việt Nam đã có một nền công nghệ chất dẽo khá lớn. Con người sản xuất mỗi năm 660 tỉ cân Anh- pounds chất dẽo. Tiến trình chế tạo chất dẽo làm ra ba lần thán khí - carbon dioxide ( CO2 ) tính theo cân lượng, nhiều hon các chất dẽo . Tổng giám đốc điều hành Công ty Kỷ thuật Newlight. Mark Herrema cho đó là “ một số lượng vật liệu điên rồ”. Tại sao chúng ta lại không dùng chất dẽo tốt đẹp hơn như thể môt đai dây chuyền bắt chụp và gian cầm các phát thải carbon ? Đó chính là điều công ty ông đang làm .
Điển hình chất dẽo được làm ra bằng cách phô bày hydrocarbons từ nhiên liệu hóa thạch dưới áp lực và năng lượng đồ sộ. Nhà máy chế tạo thương mãi đầu tiên của Newlight ở bang Ca Li - Hoa Kỳ, chụp bắt khí methane phát xuất từ phế thải một nông trại nuôi bò sửa ở đầm phá - lagoon và chuyễn đến một lò phản ứng sinh học - bioreactor. Ở lò, các enzymes phối hợp khí với không khí trời làm ra một polymer . Plastic , thành quả phối hợp tên gọi là AirCarbon , họat động y hệt mọi plastics căn bản là dầu lữa, nhưng rẽ tiền hơn nhiều, tạo ra một giải pháp thị trường thúc đẩy cho vụ hâm nóng tòan cầu- địa cầu . Nhiều công ty đã ký kết dùng AirCarbon ở sản phẩm công ty, kể cả KI ghế bàn viết ( xem hình kèm ), gói hàng Dell computer , và các hộp đựng điện thọai thông minh Sprint smart phones .
2-Vườn mặt tiền- mặt trước hay quanh cao ốc
Quan niệm này đã được Ủy Ban Cao ốc và Môi trường Sinh sống Đô thị, Viện Kỷ thuật Ilinois - Hoa Kỳ, mô tả. Nhưng nay Công viên Trung tâm - Central Park ở Sydney - Úc Châu cho biết đã dùng hai kỷ thuật khá bất thường ở các cao ốc là thủy sinh( nhân tạo ) - hydroponics và kính định nhật - heliostats để trồng cây cỏ quanh bên ngòai ở mọi tầng cao ốc.. Dự án tiên liệu một tương lai, trong đó bắt chước sinh học - biomimicry không còn là một quan niệm cấp tiến ở ngành kiến trúc nữa.
3- Tồn trữ năng lượng sạch, rẽ tiền
Các bình điện đứng yên - stationary batteries có thể tồn trữ năng lượng dư thừa gió và mặt trời, chuyễn một nguồn điện biến đổi lớn thành một dòng electrons - điện tử âm vững chắc . Nhưng đa số bình điện làm ra từ các vật liệu rất dễ cháy hay rất độc hại. Còn bình điện AHI , Nước Iôn Lai- Aqueous Hybrid Ion dựa trên một chất điện phân- electrolyte căn cứ trên nước muối - salt water , để mang theo điện tính. AHI không độc hại, giá hạ, thuộc mô đun - modular và cũng không thể trở nên quá nóng - overheat. Bình điện nay còn có chu kỳ đời sống lâu dài và dung lượng cao. Và cũng có thể làm theo kích thước dùng trong gia thất hay cho mạng lưới điện. Nói một cách khác, bình điện AHI căn bản là mọi điều các bình điện ngày nay không có được .
4- Xe vận tải hạng nặng chạy điện
Kể từ tháng 9 năm 2014, môt xe đổ rác chạy điện chạy con đường dài 60 dặm Anh ( 96.5 km ) qua thành phố Chicago, giảm bớt mỗi năm gần 11000 lít dầu cặn diesel và 23 tấn carbon dioxide. Một xe buýt chở học trò chạy điện nay chuyên chở các em học sinh ở bang California. Cả hai chứa bộ truyền động - powertrain chạy điện mô đun , có thể ráp vào các xe vận tải hiện hửu chạy diesel. Với kỷ thuật châm vào để chạy- plug and play , hảng Hệ Thống điện Motiv Power Systems đang biến cải các xe làm ô nhiễm nhất Hoa Kỳ thành một trong những lọai xe sạch nhất nước .
5- Một công viên tái chu kỳ nước mưa
Khi họa kiểu công viên Corktown Common park ở Thành phố Toronto, Canada , Phụ tá Michael Van Walkenburgh đã nâng cấp đến mức chưa từng thấy, việc tái chu kỳ nước . Theo nhà qủan trị dự án Emily Meller De Celis, mỗi giọt nước rơi xuống công viên đều được tái dụng ít nhất hai hay ba lần, trước khi bị hấp thu hay bốc hơi đi mất. Thóat nước từ sân chơi, chẳng hạn, chảy qua một máy lọc tia cực tím ( tia tử ngọai - ultraviolet ) và một đầm ẩm thấp nhân tạo, rồi đi vào một hế thống tưới tiêu . Bằng cách hấp thu mưa giông, công viên cũng giúp bớt ngập lụt .
Phần II- NGÀNH CÔNG NGHỆ - Engineering
6- Dây cáp sẽ tạo dáng những nhà chọc trời mới
Việt Nam đã khởi sự ở Sài Gòn và Hà Nội những khu cao ốc, nhà chọc trời- skyline cao 20- 30 tầng. Và dây cáp thang máy - elevator cable có lẽ phản trực giác nhất , trong mọi cưỡng chế lý học đặt qui tắc xây nhà chọc trời. Nhưng dây cáp tiêu chuẩn rất dài trở thành quá nặng để kéo mạnh , một giới hạn hạn chế bề cao xây cất . Thế nhưng hảng Kone UltraRope làm ra một dây cáp mới lõi bằng sợi carbon và bao phủ bằng một lớp kháng cọ sát cao - high friction, co” thển tằng gấp đôi bề cao thang máy đến 3 280 bộ Anh ( 984m ) . Cáp UltraRope nhẹ hơn cáp tiêu chuẩn 80% mà sức mạnh lai không thua kém, và các nhà họa kiểu cũng đã dùng cáp này hầu xây cất cao hơn bao giờ hết. Các đường thông thang máy - elevator shafts ở tòa Tháp Vương quốc - Kingdom Tower thành phố Jeddah , Saudi Arabia sẽ đạt bề cao kỷ kục 2165 bộ ( 649,5 m ) . Vật liệu nhẹ hơn này cũng giúp cho các xây cất mới giảm bớt tiêu thụ năng lượng đến 45 % .
7- Con cua rô bốt - robotic crab thám hiểm đại dương
Con cua cơ khí sáu chân này, nặng 1500 cân Anh ( khỏang 700 kí ) , giúp các nhà khoa học thám hiểm các sàn - giường đại dương , trước đây không tới được . Nó có thể lặn sâu 660 bộ Anh ( 198m ) , có 11 máy chụp hình, máy sonar, và một máy làm dạng profiler dòng chảy âm thanh Doppler . Của hảng Nam Hàn Crabster CR200 - Viện Khảo cúu Triều Tiên ( Cao Ly ) Vè Tàu bè Công nghệ Đại dương,mà có lẽ Viêt Nam đã biết ?
8- Mặt tiền xây cất để làm mát lạnh thành phố
Dựa theo kiểu mẩu các màn ảnh truyền thống Nhật, Da Sinh Học - BiosKin của hảng Nikken Sekki Bioskin thu thập nước mưa và đưa vào các ống đồ gốm - ceramic pipes chảy khắn bên ngòai dinh thự . Nó cũng lệch chiếu ánh sáng mặt trời trực tiếp với các pannen mặt trời , giảm nhiệt độ bên trong nhà đến 21 0 F. Hệ thống cũng phát điện và hạ bớt phí tổn điều hòa không khí. Khi có đủ xây cất bao bọc bằng BioSkin, các thành phố có thể giảm bớt hiên tượng ảnh hưởng nhiệt lượng ốc đảo đô thị, làm không khí dễ chịu hơn nhiều ngay cho cả các láng giềng với các hệ thống làm mát lạnh qui ước .
9- Nuôi trồng ánh sáng cho mùa màng xum xoe hơn
Năm nay 2014, các Nông trang Cảm gíác Xanh - Green Sense Farms , một dự án nông nghiệp thẳng đứng - vertical agricutture ở bang Indiana - Hoa Kỳ đã thực hiện một mục dích to lớn : Sản xuất nhiều hơn một nông trang qui ước kích thước tương tự lần đầu tiên . Bằng cách dùng đèn Philips LED , các nông dân trong nhà có thể trồng suốt năm và các nhà khảo cứu đang họat động hầu làm đơn đặt hàng quang phổ và cường độ ánh sáng cho mỗi lọai cây trồng . Vì ánh sáng mát mẽ , có thể đặt chúng ngồi gần các cây , bảo đảm chiếu sáng dồng đều ngay cả khi cây cỏ được trồng thẳng đứng khiến các nông trang trồng được thêm nhiều mỗi mẩu tây- ta .
10- Đường xá mặt trời
Hảng Solar Roadways đã tiến bước đầu tiên chế tạo pannen mặt trời lớn nhất thế giới : công ty dùng những kiếng ( kính ) trộn vữa ( tôi ) và các tế bào photovoltaic tạo ra những mặt đường- pavement thông minh , thu họach năng lượng hòan tất với những yếu tố nhiệt lượng cài sẳn để ngăn cản đóng băng - deicing và LED để làm dấu hiệu - signage. Kỷ thuật còn non trẽ, nhưng nhờ tài trợ của Cơ quan Quản Trị Đường xá Liên bang và chiến dịch Indiegogo, hảng đã làm xong một khu đậu xe kiểu mẩu đầu tiên, đầu năm nay ở bang Idaho- Hoa Kỳ
Phần III : Phần Mềm - Software Vi Tính
11- Đồng hồ thông minh , một hệ thống họat động đeo tay được
Mọi nhà chế tạo chánh phần cứng - hardware vi tính đều la hét yêu cầu phần mình chia sẽ hành động đồng hồ đeo tay thông minh. Chỉ riêng năm 2014, các công ty Motorola, LG và Apple gia nhập cuộc tước vỏ , nhưng lảnh đạo đồng hồ đeo được vẫn chưa trổi dậy. Thay vi bước vào trận chiến phần cứng, hảng Google đẩy đòn bẩy về cái gì Google biết rỏ nhất : mã số - code . Trong quá khứ, mỗi đồng hồ đeo tay tự chạy lấy hệ thống họat động - OS , operating system của riêng mình, giới hạn số ứng dụng và chức năng các nhà tiêu thụ dùng được . Android Wear - Đeo Tay Android hgíup Google chiếm ưu thế - mép nhọn ở cạnh tranh này , bằng cách tiêu chuẩn hóa xuyên qua đa số nhà chế tạo, y hệt Android đã làm với OS trên điện thọai thông minh của mình - smartphone , cách đây 7 năm rồi. Một OS thống nhất có nghĩa là các nhà phát triễn có thể tạo ra hàng ngàn app dễ dàng đồng bộ - sync cùng các linh kiện Androids . Có chúng, các nhà tiêu thụ sẽ có khả năng gọi điện thọai, kiểm sóat Netflix và các trò chơi mê đia - media - báo chí truyền thông khác, theo dấu các bước đi và du hành trên con đường không thân thuộc, mọi chuyện từ một màn hình bé tí xíu đeo tay. Ồ, chúng cũng sẽ còn có khả năng cho biết là bây giờ đã mấy giờ rồi nữa đó .
12 - Một OS đồng bộ với điện thọai thông minh của bạn
Đó là OS X Yosemite, cài đặt không mất tiền, trông tựa như một dịch bản máy com puter để bàn - desktop của hệ thống họat động di động iOS hảng, nhưng kết nối lại đi sâu hơn là kiểu họa. Yosemite đánh dấu lần đầu tiên các iPhones và iPads có thể chia sẽ dễ dàng các nhiệm vụ với các máy Apple để bàn hay để đầu gối - laptop. Với hai hay nhiều hơn linh kiện ghi sổ vào cùng một trương mục iCloud - iĐám mây, các nhà sử dụng có thể điều hòa phối hợp không động tay đến giữa chúng: chúng có thể quay một số điện thọai tìm thấy trên máy để bàn hay tiếp tục đọc một bài bản trên điện thọai, mà họ đã khởi sự trên máy để đùi.
13 - Trò chơi viđêô Đám mây tăng cường
Dựa trên tiến trình đám mây gia tốc - cloud accelerated processing hơn là mọi trò chơi công xơn- console game trước đó. Respawn Titanfall, giá 40$ ở Hoa Kỳ, có thể phục vụ nhân tạo phức tạp và các đặc điểm nền móng thông minh, những nền móng chi tiết, hòan tòan sạch ( không bị ) thời gian chậm lại giết chìm mất - immersion killing lag time .
14- Sổ ghi Địa chỉ Trực giác Đầu tiên
Một bộ nhớ con người không theo thứ tự chữ cái- thứ tự abc, tuy nhiên đó là cách nào mọi máy điện thọai tổ chức tiếp xúc. Ứng dụng Humin ( cài đặt không tiền ) thêm tình huống -hòan cảnh cho đường vào -entries, cho nên bạn có thể truy cập app cho một người nào đó đúng theo cách bạn nhớ đến anh ta hay chị ta , chẳng hạn “ nhiếp ảnh gia” hày “ người tôi gặp tháng trước” . Hơn nữa về tên hay số điện thọai, Humin tự động tồn trữ thông tin tỉ như nơi nào bạn gặp nhau, hay các bạn chung cùng có, giúp cho app gửi tới thông báo các mít tinh sắp đến, hoặc các chuyến du hành bây giờ đang có ích.
15 - Biên tập viên hình chụp 3-D
Theo Patmatch chứa đầy đặc điểm chạy tiệm sửa lại hình chụp - photoshop của Adam Pinkelstien, thuộc việc khai thác 3- D của viện đai học \Carnegie Mellon và Viện đại học UC Berkeley. Phương pháp biên tập ảnh chụp này, bắt cầu cho lỗ trống giữa các phương pháp 2-D và 3-D. Nhờ đó, có thể khai thác các vật thể bên trong hình chụp kiểu 3- D. Những ảnh hưởng này pha trộn không ghép nối, gần như yêu thuật vậy đó .
16 - Nâng mặt cho chia sẽ hồ sơ
Khi làm chia sẽ hồ sơ và suôi dòng vị trí của hảng Popcorn Time khởi sự đầu năm 2014, mê đia mệnh danh nó là Netflix cho Pirates. Thật là cân bằng : nội dung nó ở trong một vùng xám hợp pháp - nội dung nó cống hiến có lẽ giữ bản quyền - nhưng các nhà phát triễn xem đó là sáng kiến. Lần đầu tiên, các nhà sử dụng có thể tức khắc và dễ dàng đưa vào dòng chính một phim xi nê, trong khi vị trí định vị và đăng tải hồ sơ ở nền móng phim . Những người khác chấp nhận mã số nguồn mở của nó, để làm các ứng dụng thiện cảm hơn, tỉ như dạy tiếng Anh cho những ai diễn thuyết không nói được tiếng Anh với viđêô
Phần IV- Đồ gá - đồ phụ bộ phận cải tiến trong máy
17 - Thực tế ảo trên đồng xu Mỹ
Thay vì xây dựng một bộ ống nghe - headset làm lại từ đầu, Google tạo ra Cardboard - Bìa cứng, Các tông, một kinh nghiệm thực tế ảo - virtual reality, VR hòan tòan làm ra tốn 25$ mua các bộ phận ( một hộp nhăn nheo, thấu kính plastic, băng cao su, keo dính và nam châm ). Lắp vào phía trước hộp là một điện thọai thông minh, có công dụng làm màn hình và bộ óc ống nghe . Một app giúp các người sử dụng làm những chuyến du lịch ảo ảnh trên Google Earth hay chơi trò chơi. Và cho những ai thực sự cảm hứng, đây là một bộ dụng cụ không phải trả tiền mua, giúp phát triễn VR- thực tế ảo dễ dàng hơn bao giờ hết.
18 - Một điện thọai bảo vệ dữ liệu của bạn
Năm ngóai 2013 , chúng ta đã học hỏi khó khăn là các mạng lưới tế bào không tất cả an tòan như chúng ta tưởng. Khi các tổn thương dữ liệu trở nên lo ngại lớn hơn , dân gian sẽ đòi hỏi bảo vệ tốt hơn . Máy Điện thọai Đen - Blackphone siêu an tòan - hypersecure bảo đảm là mọi truyền thông sẽ riêng tư, khi được chuyễn đến hay chuyễn đi từ linh liện. Điện thọai chạy trên PrivatOS, một dịch bản đặt hàng của Android. Cùng với một lọat app, nó có thể viết mật mã những cú gọi điện thoại và văn bản- cũng như có khả năng giúp trang Web riêng tư truy cập và tồn trữ đám mây . Thông điệp và các cú điện thọai có những chìa khóa độc đáo viết mật mã , cho nên chỉ có người gửi và người nhận là có thễ giải mã mà thôi. Giá 629 đô la, kể cả một năm dịch vụ .
19 - Máy chụp hình viđêô, nhìn thấy tất cả
Facebook , Google và Samsung đều có thể đi vào thị trường thực tế ảo- VR năm nay 2014 , những trình bày đội trên đầu của họ sẽ không lôi kéo đi được bao xa cả, nếu không có nội dung tốt hổ trợ chúng. Máy 360fly, giá 499 đô la ở Hoa Kỳ, có thể chụp bắt tất cả viđêô nhận chìm. Máy sử dụng một thấu kính 8 yếu tố, ghi chép quay 360 độ viđêô và 240 độ lên xuống . Cho đến nay, các người nhìn có thể bấm và kéo lê cảnh trong phim để đạt các màn cảnh . Mai đây, với VR, họ có thể đủ khả năng di chuyễn đầu nữa.
20- Màn hình Uốn cong được Đầu tiên
Chúng ta đã đựợc hứa hẹn từ lâu những phô bày thật dẻo dang và đã có những sắc thái họa kiểu vật liệu giữ chúng không trở thành thực tế. Đầu năm 2014, hảng LG bán ra một phô bày OLED đầu tiên mềm dẽo kích thước lớn sản xuất đại trà. Nhờ một phân của phim polymide uốn cong được( thay vì là plastic cứng ) pannen phía sau bằng phẳng, màn hình 18 ngón Anh ( # 46 cm ) độ phân giải cao, có thể uốn cong thành một ống rộng một ngón Anh ( 2.5 cm ). Hảng hy vọng sẽ phảt triễn ra một kính thông ánh sáng - monitor độ phân giải cao - ultra H D mềm dẽo lớn hơn 60 ngón năm 2017 .
21- Một phô bày không đánh vỡ được
Một màn hình - screen nứt rạn là một tai họa cho kiểu đời sống phụ thuộc kỷ thuật của chúng ta. Một nghiên cứu mới đây tìm thấy là một trong mỗi 4 iPhones sẽ đau khổ như thế . Năm 2014, hảng Kyocera bắt đầu cho ra một phô bày -display hầu như không phá tan nổi. Khiên Sapphire Shield này làm bằng sapphire tổng hợp ở la bô, một trong những vật liệu cứng nhất Địa Cầu. Màn hình sống sót, không ưu hại khi rơi xuống ở bề cao hai lần hơn kính - gương thường lệ. Hơn nữa, nó gần như không cọ sờn- rạch được.
( Còn tiếp phần 2)