. - 31 ngày P 158-159

22/1/2015

Phần 158-159

B.20.5.2. Ôi cổ tháp, xin thời gian ngừng lại!

Tôi chụp thêm vài hình ảnh đặc biệt khác tại chùa Manuha Phaya, trước khi theo đoàn tiếp tục cuộc rong chơi.

Phía ngoài chùa Manuha Phaya.

Xe đưa chúng tôi trở lại với cố đô Bagan 1.000 năm trước, là theo những con đường đất cát, bụi bặm mà 10 thế kỷ qua, dù có những đổi thay, dù có nhiều tác động bởi thiên nhiên và bởi chính bàn tay con người; nhưng với tôi, một kẻ xa lạ đến từ miền biển Đông xa lắc, vẫn cảm thấy như đang về với những ngày, những tháng cũ của các vì vua đã dựng nên một thời đại hoàng kim trên đất nước Myanmar.

Bagan có tên cũ là Pagan, vốn bắt đầu hình thành từ thế kỷ thứ 9. Đó là vào khoảng năm 849, khi Vua Pyinbya (846-878)chọn vùng đất khô cằn bên bờ Đông sông Ayeyarwady để xây dựng kinh đô cho vương triều Pagan. Nhưng phải đến khi Đức Vua Anawrahta lên ngôi năm 1044, Bagan mới bắt đầu phát triền và thời kỳ cực thịnh là từ năm 1057, khi Ông chinh phục Vương quốc Ramannadesa(Thaton) của vua Manuha như đã nói ở phần trên, kéo dài suốt 250 năm. Dù thời kỳ cực thịnh này chỉ hơn 2 thế kỷ, nhưng nó đã đặt nền móng cho nước Miến Điện hoàn chỉnh sau này.
Trong khoảng hơn 200 năm đó, các vị vua Vương triều Bagan đã cho xây dựng trên vùng đất thiêng trầm mặc ấy hơn 10.000 đền tháp và tự viện, nhờ sự góp sức của một đội ngũ nghệ sĩ, kiến trúc sư, trí thức…của 2 triều Bagan và Thaton như ta đã biết.
Dù đã bị hủy hoại hơn 40%, từ số lượng ước tính trên 10.000 cổ tháp, chỉ còn lại hơn 2.000, Bagan vẫn phải làm cho giới khảo cổ trên thế giới mê say và thán phục.
Các chuyên gia UNESCO đã xem Bagan như là một tập hợp kiến trúc Phật giáo Theravada khổng lồ, vượt hơn tất cả các nơi khác, về số lượng lẫn kiễu dáng, mỹ thuật.
Bây giờ là lúc mặt trời xuống thấp, các đền xưa khi ẩn khi hiện trên những đồi thấp ven đường, những cổ tháplúc gần lúc xa giữa cánh đồng cỏ nhờ nhờ ánh sáng chờ đêm. Không gian bây giờ như đặc lại và thời gian như làm đông cứng những đền tháp nổi khối trên nền trời ửng hồng huyền hoặc . Tôi mê mẩn bấm lấy bấm để những khuôn hình trong điều kiện thiếu sáng, để mong rằng 1 tỉ lệ nhỏ nhoi những file chấp nhận được, cũng đủ để làm tư liệu và tạm hài lòng với những cố gắng tối đa.

Theo các thông tin trên internet, Bagan có 5 ngôi đền mà du khách phải ghé thăm, gồm:
1. Đền Ananda
2. Đền That Byin Nyu
3. Đền Shwesantaw
4. Đền Dhammayan Gyi
5. Đền Sulamani
Trong số 5 ngôi đền đó, nhiều người chọn Shwesantaw, Dhamma Yangyi, hoặc 1 ngôi đền khác là Shweleiktoo…để săn đón bình minh hay hoàng hôn.

Ngày hôm qua , khi viếng thăm thánh tích Indein, đứng trước những ngôi stupa tuổi đời 10 thế kỷ, tôi bồi hồi như trở lại thời ngàn năm cũ đã qua, đó là nỗi bồi hồi khi chạm được cái thời khắc tưởng chừng như đã mất. Nhưng ở Indein, những stupa xưa cũ và nhỏ bé, trong 1 không gian hạn hẹp trên triền đồi lắm cỏ cây hoang.
Hôm nay, khi lạc trong “khu rừng” đền tháp cũng tuổi đời 10 thế kỷ, nhưng là những stupa, những temple khổng lồ, trên một vùng đồi cỏ chập chùng, tôi chẳng những đặt chân vào cái quá khứ ngàn năm, mà còn như thấy mình đang đi giữa những “dấu xưa xe ngựa hồn thu thảo”, chen vai cùng những cư dân đang xuôi ngược bước chân trần, trên những con đường đầy cát bụi của “kinh thành” Pagan đang phồn thịnh năm xưa! Như cô du khách thế kỷ 21 này, chắc cũng đang bồi hồi dừng chân, nhìn chiếc xe đạp thời hiện đại, đang cùng chạm bánh trên con đường mà 1.000 năm trước, đã từng hằn vô số vết bánh xe ngựa chạy qua.

Nữ du khách "xì-tyl" và con bike thế kỷ 21, trên lối mòn bụi cát giữa cố đô Bagan 1.000 năm về trước.

Xe tiếp tục chạy qua quá nhiều đền tháp cổ, trong đó có những đền được khuyến cáo nên đến thăm, nhưng giờ này trời sắp tối, người hướng dẫn đang muốn đưa chúng tôi chiêm ngưỡng cảnh mặt trời lặn trên vùng đất cố đo xưa…

Xe chạy ngang qua đền Ananda Phaya, nhưng không rẻ vào…

…để rồi cuối cùng anh bạn Zaw Minn Oo đưa chúng tôi dừng trước một ngôi đền rất đẹp, lại không nằm trong số 5 ngôi đền được khuyến cáo nên thăm, đó là đền Pyathat Gyi. Ngay từ xa, chúng tôi thấy đã có nhiều du khách đang đứng ngồi phía tầng trên, chờ xem mặt trời lặn.

Màu gạch như thêm đỏ vì được nhuộm bởi ánh tà dương đang chậm xuống phía chân trời. Phía trước đền Pyathadar giờ này đang có nhiều xe, hứa hẹn bên trên có rất nhiều du khách. Chúng tôi nhanh chóng theo anh Zaw Minn vào đền để lên tầng trên cho kịp ngắm hoàng hôn cùng mọi người.