.
  Lạm bàn phát triển Bạc Liêu
 
27/7/2014


 

                               T là t phu tướng

                                Bu kiếm sc phong lên đàng.

                            Chàng hi chàng có hay

                                Đêm thiếp  nm lung nhng su tây       

                                Biết bao  thu đó đây sum vy

                                Duyên st cm đng lt phai

                                Thiếp cũng nguyn cho chàng

                                 Nguyn cho chàng hai ch bình an

                                 Mau tr li gia đàng

                                 Cho én nhn hp đôi.

      ( nguyên bn li bài “  Đêm nghe tiếng trng nh chng” , Vng ( D )  C Hòai Lang ca  ông Cao Văn Lu (  1892 - 1976 ), tc san gi Sáu Lu sáng tác  năm 1920.  Ông Cao văn Lu , tuy sinh Thun L - Long An, nhưng t năm lên 6 tui đã theo cha v Bc Liêu )                                

                             Chim kêu dưới sui trên cành

                          Qua không b Bu, sao Bu đành b Qua ?

            ( Qua  Bu nghĩa là anh em, t ng Hoa Triu Châu được Vit hóa  hòan tòan, thi khai phá  Min Nam.  Qua là t xưng hô ca người ln tui đi vi người nh tui.  Bu là người v  hay người yêu, người con gái được mến chung .Khi dùng chung vi Bu, Qua Bu  thì nghĩa là anh, cách xưng hô ca chng vi v hoc ca  người con trai  xưng vi người yêu. Có lúc  dân gian  đã trêu ct li viết văn rt Nam Kỳ, như câu sau :

                         Hôm qua, Qua nói Qua qua mà Qua không qua,

                         Hôm nay Qua không nói Qua qua mà Qua qua . ) 

 

     V Trí

 

    Bc Liêu có th là t ng Vit đc tri t ng Khmer  Pol Leav ( ? ) hay phát âm t tiếng Tiu “ Pô Léo” theo Tô Kiu Ngân (2008) có nghĩa là xóm nghèo làm ngh h bc. Thường được xem là mt tnh Đng Bng Sông Cu Long , ĐBSCL , nhưng các sông chy qua đa phn Bc Liêu không dính dáng gì ti sông Cu Long c : sông M Thanh,  sông Cái Ln Rch Gíá,  sông Gành Hào , sông Trèm Trm.  Tht ra Bc Liêu  nm phía Nam ĐBSCL , tuy không xa my dòng chánh  sông Hu -Cu Long .

   Bc Liêu cách TP Sài Gòn - HCM 280 km,  cách Cn Thơ 113km, cách Cà Mau  67km, cách Sóc Trăng 50km. Ta đ Bc Liêu là 90 15’ vĩ tuyến Bc và 1050 45’ kinh tuyến Đông.  Bc giáp tnh Hu Giang  và tnh Sóc Trăng.  Đông và Đông Bc giáp tnh Sóc Trăng, Đông và  Đông Nam là Bin Đông . Tây  và Tây  Nam giáp  tnh Cà Mau và Kiên Giang. Din tích là 2 525,7 km2 ( 975. 2 dm Anh vuông ) . ( Niên Giám Thng Kê năm  2002 ghi ít hơn tí xíu  2524 km2 .  Dân s   năm 1995 là 709 500 người, năm  2000 là 744 3000,  năm 2004 là 786 200, năm 2006  là 820100,  năm 2010 là 867800. Vy năm 2014 đã có th   trên 900 000 người. Các tc dân  đa s là Kinh - Vit  chiếm  trên 90 % tng s, Khmer, Hoa và Chăm. Năm 2008,  “Đc San Bc Liêu, Hoa Kỳ”  ghi là người Khmer chiếm  4.7 % tp trung   Đông Bc tnh nhà  và huyn  Giá Rai, người Hoa chiếm  3.3 %.   

    V hành chánh  Bc Liêu nay gm th xã tnh l Bc Liêu và 6 huyn:  Hng Dân, Vĩnh Li , Giá Rai, Phước Long, Đông Hi  và Hòa Bình.

   

     Theo dòng thi gian

     

     Năm 1698,  chúa Minh Nguyn Phước Chu sai Thng sut Nguyn Hu Cnh ( Kính ? )  và Nam kinh lược . Cnh  dng dinh PhiênTrn - Gia Đnh, chiêu m dân siêu dt   t B Chánh - Qung  Bình tr vào Nam, cho đến cho đông, vì lúc y theo Đi Nam Thc Lc Tin Biên, c ph Gia Đnh ch  được hơn 4 vn h  khang chng 200 000 người. Cnh chánh thc phân đnh đa gii, đnh danh  lnh tht b máy cm quyn , thng kê dân s, thiết lp xã thôn, phường p, khai khn rung nương  ...  Mãi đến đi Mc Thiên Tích( hay T), con trai ca Mc Cu, được  chúa phong làm Đô đc trn Hà Tiên năm 1736,  mi m thêm các huyn Kiên Giang,  Long Xuyên - Cà Mau ( không phi Long Xuyên - An Giang ngày nay ), Trn Giang ( Cn Thơ ),Trn Di ( Bc Liêu ) mi thành hình. Kiên Giang- Rch Giá là bàn đp vng chc cho người Vit tiến  sang  b sông Ba Thc ( Bassac ). Theo Trn Phước Thun ( Đc San Bc Liêu , Hoa Kỳ- 2008 ), khang thi gian  nhng năm  50 ca thế k th 19, tình hình an ninh  vùng Ba Thc (Bc Liêu - Sóc Trăng ) bt n:  lan Sana ( tiếng  Khmer Sana  là Nguyên sóai ) ni lên Tà Khương - Sóc Trăng, kéo quân  cướp bóc khp nơi, tn công đn Bi Xào, vây hm  th trn Bc Liêu; và lan Lâm Lâm   thôn Lc Hòa - Sóc Trăng, mt tóan quân ô hp, đi đến đâu  giết người cướp ca đến đy. Nguyn Tri Phương  ( 1800 - 1873 ), Khâm sai Tng Thng  Quân V Đi Thn kiêm tng đc Long Tường, đem quân  xung vùng Ba Thc, tiu tr lan ph, không đy 1 năm  đã dp tan quân phiến lan. Năm 1853, Nguyn Tri Phương  đem mt s lưu dân Vit vào Bc Liêu khai phá  đt hoang, lp nhiu  thôn làng đây như: Vĩnh Li, Vĩnh M, Phong Thnh, Vĩnh  Trch. Nguyn Tri Phương còn rt chú trng v m mang dân trí . Ông ra lnh m rng Miếu Tiên Sư, mt ngôi miếu nh  th t sư Tam Giáo, ct thêm tin snh và hai chái hai bên  làm nơi dy hc, dy ch  Nho ( cha Hán âm Vit ) đu tiên Bc Liêu. Thi  nhà Nguyn, thế k th 18, Bc Liêu thuc  ph Bi Xâu ( Xào ), tnh An Giang.  Cui năm 1882, Thng đc  Le Myre de Villers  ký ngh đnh  lp tiu  khu Bc Liêu, ly  mt phn đt ca 2 tiu khu Sóc Trăng và Rch Giá. Ngày 20 tháng 12 năm 1889, Tòan quyn Paul Doumer đi tiu khu thành tnh Bc Liêu. Thi Đ Nht Cng Hoà, Bc Liêu là mt qun ca tnh Ba Xuyên Sóc Trăng.  Sau ngày 30 tháng tư năm 1975, hai tnh  Bc Liêu và Cà Mau nhp li thành tnh Minh Hi. Năm 1996, Minh Hi tách ra thành  hai:  phía Đông  Bc thành tnh Bc Liêu, phía Tây Nam thành tnh Cà Mau.                   

 

      Đa hình, Thy Văn

 

      Din tích đt đai thiên nhiên Bc Liêu  là 257 094 ha.  Đt trng lúa chiếm  77 694 ha, đt nuôi trng thy sn chiếm 115 139 ha, đt rng  4 743 ha, rung mui  chiếm 2513 ha. Như đã nói trên b bin Bc Liêu dài 56 km,  vi 3 ca ln:  Gành Hào ,Cái Cùng và Nhà Mát  . Vùng đánh bt hi sn  rng 40 000 km2 . B bin Bin Đông Bc  Liêu có tính cách châu th, cha nhiu rng ngp mn ven bin v thy triu  thì đây có chế đ  bán nht triu, biên đ  triu ca hai ln không đu nhau (  b bin Bin Tây- Vnh Thái Lan li có chế đ nht triu; trong mt ngày 2 ln triu lên và 2 ln triu xung.  Nước triu cường, nước ln cao, ln sâu d dàng vào ni đa, làm nhim mn nước sông và đt đai.

                                 Cây bn ơi hi cây bn

                                  Lá xanh bông trng  li gn không thơm .

                                  Cây bn soi bóng ghe nghèo

                                  Qua sông gp gió  em chèo cùng anh.

         Bn de ( hay gie, bn ngã , bn quỳ ), con hc đu cành xòe

                                 Tưởng anh vô gá nghĩa, ai dè gt em.

                                  Anh kia trn bi bn non

                                  Không lo chài lưới, lo dòm các cô.

 ( Ca dao Nguyn Hu Phước trích dn, tp san Đng Nai-Cu Long s 2 )

      Rng ngp mn Bc Liêu phn ln là cây mm- mm tông Avicennia  ( Rng Mm còn là mt tiu thuyết hay ca Bình Nguyên Lc ), cây bn tông Sonneratia  ( chúa Nguyn Ánh gi là cây thy liu - liu nước).  Vit Nam phân lai đưọc 5 lòai bn  rng sác Sonneratia : bn chua S. caseolaris , mt đi mc cao 15- 20m , trái ăn chua chua ht nhiu, có l  trái bn chua chua- thy liu  cha con Trương Tn Bu ch nhà Ca Hàm Luông ( đáng ra là Hàm Long , k tên Vua Gia Long nên gi là Hàm Luông ? ) cho chúa ăn  vi “mm cá cht”, “ vài trái bn chua”  và “ cơm ngui” ;  bn đng hay bn i S. griffithii là cây thân rt to có khi đến 1m , trái rng ht nh  trên đài hoa n ra hình sao; bn không cánh S. apelata; bn trng S. ovata, hoa không cánh và bn trng S. alba là cây chu mn nht các lòai bn,  mc nhiu rng sác Vũng Tàu.  Còn loài mm - mm  thường là rng sác ca sông thuc lòai Avicennia officinalis, mt đi mc cao, đường kính thân ln;  mm đen, mm trng, nhánh già đen, mt lá dưới trng A.  alba  mc nhiu rng sác tn ca sông Sài Gòn; mm i A. marina  lòai  mm nh nht , cây ch cao đến 10 m là cùng; nhưng mm  lòai  A. marina var. rumphiana  rng sác nước mn li là lòai mm cây  cao nht,  đến  15 m. Sau rng mm , rng bn là rng tràm.  Bc Liêu hin còn  hơn 5 500  ha rng, đa s là rng sác , rng tràm  du khách có th chèo đò gia các hàng cây và câu cá .

   

     Nông Nghip Bc Liêu

 

   Bc Liêu chia ra 3 vùng sinh thái n đnh sn xut . Vùng sinh thái nước ngt  dành cho sn xut lúa , cây ăn trái đc bit là nhãn ht tiêu, hoa màu . Năm   2012 ,Bc Liêu đã đt  sn xut 965 000 tn  lúa . Vùng th hai là vùng nước l  sn xut lúa phi hp cùng thy sn, nuôi tôm nuôi cua, nuôi cá  cao năng, đc bit  là tôm ging,  hi sn  ging đc sn như lươn,  cá mú,  cá sòng- groupers,  cua ,  sò trai ( hàu ) oysters , sò huyết - orca và đánh cá bin xa b . Mc sn xut  thy sn là mt ngành kinh tế quan trng Bc Liêu.  Năm  2012 đt 258 000 tn , trong đó tôm cao sn  là 72 000 tn, góp phn xut khu trên 300 triu đô la M,  USD. Bc Liêu đang d  tính phát trin đến năm 2020  vùng  Quc L Nam 1A.   biến 15 000 ha  thành vùng sn xut công ngh tôm ging  tp trung th xã Bc Liêu , huyn Hòa Bình và huyn Đông Hi. Đt ngòai đê rung mui  thì c  tái lp  rng mm,  bn..., rng tràm phòng h nuôi cua,  nghêu sò, hàu …, nâng cao li tc dân nghèo, như 200 ha   nông trang Vĩnh Hu.  Vùng phía Bc Quc l 1A, c t chc sn xut lúa go  thâm canh hơn, tăng phm gía go  xut khu , n đnh thành vùng sn xut hai v lúa mt năm, tái lp  nước ngt  nuôi cá  ging, tăng  thêm  nuôi tôm - trng lúa  đến 29 000 ha, và phát trin nuôi  tôm sông , tôm rng xanh- green crayfish Palinurus sp. xut khu.  Vùng rung mui chiếm  2513 ha như đã biết, mi năm sn xut  117 000 tn mui tt cho th trường tiêu dùng ni đa.

    

     Ci thin h tng cơ s phát trin           

 

    Các đường sông -kênh, và đường b Bc Liêu  rt thun tin như quc l 1A, đường Qun L - Phng Hip  chy song song b dài tnh nhà cùng vi các đường xuyên ngang ni vi hai quc l này, đường H Phòng - Gành Hào  ni cng bin Gành Hào vi quc l 1A, đường  Gành Hào - Giá Rai  -  Vĩnh Thun  ni vi đường H Chí Minh, đường Cu Sáp ( ? - Ninh Qui, đường Vĩnh M - Phước Long  đang và s giúp  chuyên ch hàng hóa và du  khách  trong tnh đến nhng trung tâm kinh tế  to ln min Nam như  Cn Thơ ( cách Bc Liêu  110km ), Sài-Gòn - TP HCM ( cách Bc Liêu  280 km ). Đc bit là  Xa l cao tc - Expressway  Bc Liêu - Hu Giang - Hà Tiên  ni lin Xã Xa ( ? ) đến  tn Căm Bt đang xây dng,  s giúp  ni rng  thương mãi đến các nước Đông Nam Á. Đường Nam Sông Hu,  chy dài  b bin t Sóc Trăng  đi  Bc Liêu, ni  vi trung tâm th xã Bc Liêu. H thng đường sông   ly  đt đp  thành đường b Bc Liêu - Cà Mau  là kênh đào  Qun L- Phng Hip, kênh Gành Hào - H Phòng, cng bin Gành Hào ( các tàu trng ti 10 000 tn, nay có th cp bến )  s rt thun li  chuyên ch … t tnh nhà đến TP HCM và khp các tnh ĐBSCL. Nâng cp đng b đường sông- đường b  cùng lúc vi thiết lp trm biến đin,   các h thng cung cp nước sch  và thoát nước phế thi v.v… đang góp phn thu hút các nhà đu tư thiết lp các d  án công ngh, khách sn 2- 3 sao ... mi vùng tnh nhà. Điu nên k thêm là  tnh cũng c , trang b  nâng cp thêm h thng giáo dc đào to. Bc Liêu hin có mt vin đi hc, hai trường cao đng k thut , ba trường trung hc k thut  và ti mi huyn, mi th trn  đu có  mt h thng hun ngh. C hun ngh lành ngh  cho 40 % dân tnh mi la tui.     

 

     Thương mải,   du lch

 

    Năm 2012 , giá tr dch v tăng 16 %. Tng s hàng hóa di chuyn  đt mc 22 700 t ĐVN, tăng  25. 74 %.  Hai  lai xut khu then cht ca Bc Liêu    thy sn đông lnh  đt 28 135 tn, và xut khu trc tiếp go  đt 92 000 tn, đưa tng s gía tr xut khu hơn 300 triu USD.  Bc Liêu khai thác thương mãi ni tnh, đ cao phương ngôn : “ Người Vit tiêu dùng hàng hóa Vit Nam”.

   Bc Liêu, vào thi gian 2012- 2015, c đt li tc  du lch là 3 008 t ĐVN, tăng 23% mi năm. Năm  2015, tnh nhà c đt 25.2 % GDP  như ngh quyết Hi đng Nhân dân Tnh  đ ngh  ngày 24 tháng 6 năm 2011 mc “ cũng c phát trin du lch”. Hin tnh nhà đang kêu gi trùng tu  c tháp du lch Vĩnh Hưng, tăng cường tiến b  h tng cơ s du lch Nhà Mát ,  căn c Cái Chanh, nơi thành lâp  t đng  cng sn đu tiên Bc Liêu huyn Đông Hi, xây ct  thêm nhiu khách sn, tim ăn  lch thip đón mi du khách đang gia tăng. Th xã Bc liêu là nơi đáng tham quan trước tiên, vì Bc Liêu là nơi Pháp mun khai thác và phát trin nên còn nhiu di tích dinh th, bit th Tây Phương kiu Pháp. Đáng lưu ý nht là dinh th  “công t Bc  Liêu”  Trn Trinh Huy, mt trong 3 dinh th di tích lch s  Vit Nam thi Pháp thuc,  kiến trúc  trang trí pha trn văn hóa Đông Phương và Tây Âu.  Công t Bc Liêu Trn Trinh Huy  sinh năm 1900 , ni danh     phô trương quá xá mc giàu sang mình. Con ca  Trn Trinh Trch, ch  nhân 70 000 ha rung Bc Liêu , Ba Huy là ch nhân nhiu bit th  trong 6 tnh min Nam.  Bit th - dinh th hoa m nht là th xã Bc Liêu.  Dinh th này  do mt kiến trúc sư Pháp ha kiu và dng lên năm 1919.  Nhiu vt liu xây ct, trang trí nhiu nhp  cng t Ý Đi Li (  như  cm thch Ý  Carrare trang trí Dinh Đc Lp, kiến trúc sư Ngô Viết Th  ha kiu các năm 1962- 63 Sài Gòn, theo li yêu cu - ch th  ca tng thng Ngô Đình Dim) .  Mi viên gch, ngói cm thch, chm ni thp - bas relief  đu t Pháp ch v. Ngay c các bu long- đinh vít  thy đu khc ch P , chng t chúng chế to Paris -Ba Lê. Các đ sành  s qúi hiếm  đem t Trung Quc v đây. Dinh th  Ba Huy sang, đp nht  mi dinh th Lc Tnh Min Nam.  Nhc li hai  dinh th khác ni tiếng là bit th ca  Huỳnh Thy Lê  Đng Tháp trên b  sông Tin, mt  tráng l pha trn  kiu kiến trúc  Pháp -  Vit -  Hoa , xây ct năm 1895,  nhưng ch  đn vang sau khi bà Marguerite Duras xut bn cun truyn “ Người Tình - L’ Amant” năm  1984 và Jean Jacques Annaud  làm phim tình s  này năm  1990. Dinh th th ba  là dinh th h Dương   Bình Thy - Cn Thơ.  Con cháu h Dương sau 6 thế h vn còn  sinh sng dinh th Bình Thy.  Các cng hình vòng cung kiu Pháp, các khc chm thp bao ph phn ngòai,   trong khi các bc cu thang Gô Tích dn ti  đi snh trang hòang  đ vt bng g qúi,  theo kiu c, hòan tòan min Nam Viêt Nam. vườn dinh th Bình Thy có mt cây xương rng cao 8m và  rt nhiu hoa lan  sc s. V yêu kiu ca dinh th  là mt bàn cm thch mua t Trung Quc, mt trường k  kiu Pháp thi vua Louis XV, và mt b đ ung trà, các chu- l c  xưa đã trên 500 năm.  Ba Huy ni tiếng hơn hết là trong rp xinê đã dám đt t bc giy 500 đng bc Đông Dương ( lúc y dân th thy hàng tháng ch  vài đng )  soi tìm t 50 xu,  cô đào hát bn tình vô ý đánh rơi.  Ba Huy còn  là người Vit duy nht sm mt phi cơ cánh chun bay xem rung mui và rung lúa!, cũng như đi vũ trường bng 6 chiếc xe lôi. Tư gia ca Công t Bc  Liêu nay làm khách sn, nhà hàng phc v  du khách. Nhiu nhà chòi  mi được ct thêm  trong khuôn viên tư gia làm ch ăn, ung cà phê . Ngôi Tháp C tnh Minh Hi và Vin Khoa hc Xã Hi Sài Gòn đã khai qut năm 1990, đào 5 h thám sát , sâu 30 - 50 cm. Không tìm thy  tường thành bao quanh,  nhưng c  5 h  đã tìm thy  tượng linga, yoni,  tượng Pht đng 4 mét  và tượng đá Visnu. Mi di vt  rt đp, khá nguyên vn  cùng ct g  điêu khc tượng vũ n, bình có quai,  mnh gm ni, hũ cht liu gm, trang trí  hoa văn đc trưng văn hóa c Eo  ( thuc Vương quc c Phù Nam ). Đã  xác đnh  Ngôi Tháp  C  cao hàng chc mét, tui  hin vt niên đi  cách nay  t 900 năm đến hơn 1000 năm. Vt liu  xây dng và li kiến trúc ging các tháp  Chăm min  Trung.  Tháp c  sng sng gia đng bng    xã Vĩnh Hưng, huyn  Vĩnh Li, cách Quc l 1A  và th xã Bc Liêu   30 km , cách các trung tâm tnh l trong vùng  t 100 đến hơn 200 km,   cho nênít ai biết  và có điu kin đến chiêm ngưỡng (  theo Phm Anh Hoan - 2008 ). Chùa Xiêm Cán  cũng là  ngôi trường ca người  Khmer xã Vĩnh Trch Đông.  Phi bước 17 bc thang mi vào đựơc  chánh đin, bn bc tường và nóc đy tranh v quá trình tu hành khc kh ca  Đc Pht Thích Ca  qua vô lượng kiếp mi  dy thành.  Các  sư c Chùa Xiêm Cán  tu tp c đi  thu ch t bi,  dy chúng sinh  5 điu quan trng  ca đi người và cuc sng:  sng lâu, sc đp, an vui , sc mnh và trí tu. Ai đến Bc Liêu cũng phi đi hết mt ngày tham quan các khu vườn nhãn ht tiêu, ri ra ngm bin bi, ngm ch không tm, vì phù sa  không trong mà luôn luôn đc và sình ly.  Theo con đường chy  men theo bin bi, không xa my xã Vĩnh Trch Đông  là khu  du lch tm c Nhà Mát,  có h tm  nước mn, h tm nước ngt, nhà hàng ni… thưởng thc ba món ăn bình dân  đc sn Bc Liêu là món ba khía, cá cht và dưa bn bn ( mt lai  c  trước đây bò ngn ngang trên b rung ). Bn bn hay Thy hương, B Hòang - Cattail tên khoa hc là Typha angustifolia ,  h  thc vt Typhaceae,  mt lai  thân- căn hành  bò đa niên,  thân đng, lá đng  dp dài, đáy có b ôm thân, ngó vi lá non làm dưa ngon, mc rung  da rch.    bánh xèo Bc Liêu ngon l lùng,  cùng  nghe ban đn ca tài t Bc Liêu,  khác ban  đn ca tài t M Tho,  xut hin năm 1910,  ca Tư Triu (đn kìm ), Chín Qun( đn đc huyn ), Mười Lý ( thi tiêu ), By  Võ (đn cò )  cô Hai  Nhiu (đn tranh ) và cô Ba Đc ca . Theo son gi Nguyn Phương ( Đng Nai - Cu Long 2006 ), nhóm tài t  min Tây Bc Liêu do ông Bu hát bi Bu An lp ra khang  1916- 17 ( ? ). Ông Bu An tc gi là Phó tng An, là cha nhc sĩ  Lê Tài Kh, gii ngh sĩ sân khu ci lương tôn vinh là Hu T  ca Ci Lương . Trong s  môn đ ca nhc sư Lê Tài Kh,  có ông Cao Văn Lu, cha đ ca  bài D C Hòai Lang, ghi phn nhp đ, và ông Trn Văn Trung tc san gi  Mng Vân, cha đ ca các lai tung kiếm hip, La Mã.  Cách  Nhà Mát không xa là Chùa Pht Bà Quan Âm ( ? )  mi xây năm 1973  hút dn mi năm hàng ngàn du khách hành hương đến cu nguyn .

 

    Mt nơi mà du khách không th b qua là Sân Chim- Bird Sanctuary xã Hip Thành, th xã Bc Liêu, cách trung tâm th xã chng 5 km. Đây là vết tích ca mt khu rng  tri dài dc theo  b bin Bin Đông,đã thành hình trên mt thế k. Sân Chim chiếm 107 ha, nm trong 3845 ha rng còn sót li, cha 46 lòai chim( phn ln là qúi hiếm ), 60 lòai cá, nhiu lòai ếch nhái,10 lòai đng vât có vú , 8 lòai bò sát và hơn 100 loài cây ci.  Trên đt sân  đy trng chim và trên không có th nhìn thy nhiu lòai cánh giang ra  đến 2m. Nhiu thế h chim đã sinh ra ti đây,  thường vào mùa mưa.   Hin sân cha 40 000 chim và 5000 t chim. Chim tp trung thành đàn vào mùa mưa gia tháng 5 và tháng 10. Tháng 8 và tháng  9, chim làm t. Chim  nước  cũng rt  nhiu như le le ( mòng két )- teal,  cò - stork, dic - heron, dic đêm và chim cc - cormorant. Hai sân chim Bc Liêu nh hơn  là Lp Đin và Phước Long .

     Lái xe vài phút cách Sân Chim   Hip Thành là các vườn nhãn ging Bc Liêu , tri dài 7 km t phường Nhà Mát đến xã An Trch Đông.  Các vườn nhãn do di dân thành lp t 200 năm nay. Các ging nhãn Bc Liêu có th là nhng  tuyn chn cho hp phong th x nóng này t nhãn Tiu, nhãn Phúc Kiến( Ô Long Lĩnh - Wu Long Ling  ? ) , nhưng  đa s là nhng tuyn chn  ca  di dân Vit đa phương t các ging lòai  ph Dimocarpus ( Euphoria) longan  subspecies  longepetiolatus, đài hoa trng  to ln , không cn có lnh đ tượng hoa, đu trái  như các ging lòai ph subspecies longan( t như ging nhãn lng Ph Hiến Hưng Yên ?) min Bc.   Dân gian còn phơi khô nhiu ging làm nhãn nhc  và có khi còn cho lên men làm rượu.   Ngược đi thay, ngôi sao Băc Đu vườn nhãn li là mt cây Xòai C năm nay đã  300 tui, được xem là cây xòai xưa c nht ĐBSCL.  Quanh cây Xòai C là nghĩa trang Tàu và dưới gc cây là dòng nước ngt ngm, giúp Xòai  sng sót nhiu thế k dù nước mn xâm nhp.       

 


     Công ngh - Xây ct

 

    Năm 2012 , giá tr công  ngh và xây ct Bc Liêu  tăng 14 % so vi năm 2011.  Công ngh tăng 16 %. Các sn phm công ngh chánh là: chế biến  thy sn  đt  34 603 tn, chế  biến mui nguyên liu 97 970 tn , tinh luyn mui và mui iôđine đt 10 000 tn, nhà máy nước sch  4 050 triu m3, cung cp đin tăng  14 % ,  sàng sy phơi sy, kho  tn tr 495 000 tn lúa ( thóc)  sn xut  33.1 triu lít bia,  tri  ginng thc phm  1750 tn, và đang chú trng h tr  công ngh sa cha cơ khí, đ đin t ( ? ), vt liu xây ct, công ngh nh và các làng  tiu công ngh.   Đang c to diu kin thun li  hu giúp các nhà đu tư khai thác và hòan tt các d án : Phc Tp Cơ S, Tháp Tòa Bc Liêu- Office Building Complex , nhà máy vô bao , gói hàng,  nhà máy đin gió giai đan 1 …,   tiếp tc xây ct nhng công trình  ln t như  nâng cao thêm hai b sông  th xã Bc Liêu,  Ch Bc Liêu A,  các đường b Giá Rai - Gành Hào- Vĩnh M- Phước Long,  Bnh vin  Thành Vũ medic II, Trung tâm Đin lc, nhà máy chế biến thc phm ln huyn Hng Dân ( Phước Long ), d án ci thin giao thông  h tng cơ s cho các vùng du lch,  các d án h tng cơ s cho  các vùng đô th tân to , các th trn huyn l  và luôn c th xã Bc Liêu …  Mc đích là làm sao tăng  mc  tăng xây ct công ngh và xây ct lên đến  25.85 % mt năm.

   

    ( Irvine, Nam Ca Li - Hoa Kỳ ngày 23 tháng 7 năm 2014 )


 

 
  Số lượt người đọc kể từ 1 July 2013: 633044 visitors (2120324 hits) on this page!  
 
This website was created for free with Own-Free-Website.com. Would you also like to have your own website?
Sign up for free