15/5/2014
2- Giàu có áy náy, lo âu: Tiền bạc và Đạo đức giữa các Đại gia Giàu có Mới
Đây là đề tài sách của John Osburg, dày 248 trang, báo chí Viện Đại học Stanford , Bắc Ca Li Hoa Kỳ xuất bản, năm 2013. Tham nhũng ở Trung Quốc là một công việc khó nhọc ! Nhà nhân chủng học Mỹ Osburg đã mất nhiều thì giờ với và quan sát các doanh nhân thành công ở thành phố Thành Đô – Chengdu, thủ phủ tỉnh Tứ Xuyên – Sichuan. Họ tuồng như dành phần lớn thời giờ cố nuôi dưỡng những liên hệ cùng các chức sắc chánh quyền và các đầu lĩnh quân bất lương – gang bosses ở trà thất – tea houses , khách sạn karaoke , và các câu lạc bộ đại tiệc. Họ thực thi những lễ lạc liên kết giữa đàn ông, đòi hỏi ăn xài huênh hoang xe ô tô đắc tiền , ăn uống ngọai lai và các dịch vụ tình dục . Những họat động chia sẽ này cấu hình lại những liên hệ công cụ như bè bạn , các hối lộ như tặng dữ biếu xén, tội phạm như làm tình nguyện giúp cảnh sát công an duy trì trật tự xã hội. Đàn bà đóng vai trò kẻ giúp vui , các bạn đồng thuyền tình dục được trả tiền, những tượng trưng danh giá và đôi khi là những kẻ đồng mưu. Những nhân vật mới giàu sang của Osburg bị ép vắt giũa lo sợ là các đối thủ nhiều móc nối tốt hơn có thể chiếm đọat tài sản họ và cảm tưởng rằng hệ thống họ đang là thành phần sắp hướng về sụp đổ. Họ cảm tưởng bị sụp bẩy theo một lối sống làm kiệt sức và thường là tẻ ngắt, nhưng phần xã hội còn lại nhìn họ như thể là những kiểu mẩu thành công. Cư xử của họ góp phần làm ra một cảm nghĩ thóai hóa đạo đức ở Trung Quốc ngày nay .
3- Trung Quốc Bồn chồn - Restless China
Tập thứ ba của những tiểu luận về khuynh hướng mới xã hội và văn hóa Trung Quốc của nhóm nhà văn , nhà báo RowMan & Littlefield, dày 298 trang, xuất bản năm 2013 . Trong hơn 30 năm, phối hợp triệt phá các thể chế kinh tế xã hội chủ nghĩa và tăng trưởng mau lẹ đã biến đổi cội rễ đời sống công dân Trung Quốc . Dù cho trên nhiều phương diện, họ đã hưởng lợi vì tiêu chuẩn sinh sống cải thiện, văn hóa đa dạng hơn , tiếp xúc nhiều hơn với thế giới bên ngòai Trung Quốc, kích thước và tốc độ thay đổi chấn động đã làm cho nhiều dân Tàu tự hỏi là “ Nay làm người Tàu có nghĩa gì đây?” . Một tá tiểu luận đề cập đến những đề tài khác nhau , tỉ như cách nào các doanh nhân giàu có hối lộ các chức quyền địa phương, trong khi đó sửa sọan trốn ra ngọai quốc ,lỡ khi cần ; cách nào các người sử dụng Internet Tàu sáng chế ra các chữ Hán , khéo léo thông minh để qua mặt cảnh sát Intenet Trung Quốc, những phản ứng dân giã ưa chuộng về các tại nan to lớn và các xì căng đan an tòan thực phẩm , tranh cải trình diễn hò hẹn trên đài ti vi đựơc dân Tàu ưa thích, và sự trổi dậy của hàn gắn tín ngưỡng , các hình dạng khác của tôn giáo ngây ngất , mê ly. Các đề tài lẽ dĩ nhiên phải lựa chọn, các dân Tàu di cư nông thôn hay đô thị ít khi được nói tới , nhưng ai đó ước vọng tìm ra một cảm giác náo lọan dân gian , nằm dưới mức tăng trưởng mau lẹ và kiểm sóat nghiêm nhặt chánh trị các hàng chữ trang nhất hằng ngày báo chí nhấn mạnh, cũng tìm thấy nhiều gíá trị trong sách này.
4 – Gián điệp cho Nhân Dân : những mật thám của Mao Trạch Đông , các năm1949 - 1967
Đó là sách của Michael Schoenhals, dày 274 trang, Báo chí Viện đại học Cambridge xuất bản năm 2013 . Uyên Bác qui ước thường cho rằng hệ thống chủ nghĩa chuyên chế Mao- Maoism khác với các đối giá Nga Sô Viết và Đông Âu bằng cách dựa vào duy nhất trên quần chúng động viên đến phân phát khủng bố thật công khai hơn là trên một hệ thống các chỉ điểm viên ngầm , vụng trộm. Điều này nay đã tỏ ra là sai lầm . Schoenhals đã khám phá hàng đống tài liệu ở thị trường chợ trời bán hàng cũ và dùng các hiệu sách tiết lộ một bộ máy quan liêu rộng lớn điềm chỉ viên- công dân họat động ở các vùng đô thị dưới sự chỉ huy của Bộ An ninh Công cọng. Các điềm chỉ viên thọat tiên nhằm vào các gián điệp thù địch, các tay phá họai ngầm, và các kẻ muốn lật đổ chánh quyền nhưng rồi trở thành chống các kẻ mệnh danh là những tay “ quá trình giai cấp” xấu xa , nhữn g công dân không trưng bày đầy đủ nhiệt tình chánh trị, thành viên các nhóm tộc dân thiểu số, và các mục tiêu ngẩu nhiên không đủ may mắn để lọt ra khỏi chú ý, hút dẫn . Vật liệu Schoenhals thu thập được , tụ điểm chánh yếu trên các tiến trình thư lại tuyển dụng, huấn luyện và điều động nhân viên. Ảnh hưởng của kiểm sóat trên xã hội còn cần phải nghiên cứu lại . Schoenhals chấm dứt câu chuyện vào năm 1967, khi hệ thống bị giải tán trong thời gian Cách Mạng Văn Hóa đấu tranh bè phái. Nhưng có lý do để tin tưởng rằng từ đó hệ thống đã được phục hồi và mở rộng thêm .
5- Những nguồn truyền thống của Tây Tạng và Người Đọc sử Tây Tạng
Hai sách Người Đọc Sử Tây Tạng- The Tibetan History Reader báo chí Viện đại học Columbia xuất bản năm 2013 , dày 752 trang và sách những nguồn truyền thống của Tây Tạng - Sources of Tibetan Traditions dày 856 trang, cũng do Viện Columbia xuất bản năm 2013, cho sinh viên và các độc giả tổng quát đi vào một lĩnh vực hàn lâm đang trổi dậy , những nghiên cứu Tây Tạng cận đại, thách thức hình ảnh nông cạn phổ thông như thể là một lảnh địa cô lập của lịch lãm không di dịch . Các sách này cho thấy Tây Tạng là một thành phần của lịch sử thế giới, không phải cách ly lịch sử này . Cơ cấu niên đại ở cả hai sách tiết lộ một xã hội không bao giờ đứng yên tại chỗ cả: một pha trộn hổn độn của các văn hóa , thị tộc , tiếng địa phương , dòng họ tôn giáo , và nhũng hình thức cai trị , có một trung tâm sáng tạo cả hai thâu nhận và gây ảnh hưởng văn hóa đến những quan hệ của họ với Trung Quốc, Ấn Độ , Iran , Mông Cỗ và Nga .
Sách Những nguồn truyền thống của Tây Tạng chứa những trích dẫn vững chắc từ trên 180 tài liệu sơ khởi, nhiều tài liệu đã được dịch tiếng Anh lần đầu tiên , bao gồm lịch sử Tây Tạng từ thế kỷ thứ 17 , khi Phật giáo mới tràn vào, đến lúc tạo ra vị trí Đạt Lai Lạt Ma –Dalai Lama sau lời khẩn nài của vua Mông Cỗ năm 1578 , trước ngày Tây Tạng sáp nhập vào Cộng Hòa Nhân Dân Trung Quốc giữa thế kỷ thứ 19. Cặp đôi cùng các bình luận thẩm quyền các học giả lảnh đạo , các tài liệu vạch ra một lịch sử đầy sự cố của vùng và các tương tác giàu có với các nền văn hóa chung quanh, đôi khi như thể một đế quốc cai quản những xã hội kế cận, đôi khi lại là một thu tập đứt đọan của các lảnh địa chư hầu chùa chiềng- tu viện, đôi khi như thể một tổ chức nhà nước dưới quyền hạn của môn phái Gelukpa Đạt Lai Lạt Ma.
Sách Người Đọc Sử Tây Tạng đưa tới 33 chương và bài bản khó tìm từ một học bổng sáng tạo mới đây về Tây Tạng. Các đề tài bao gồm cơ cấu chánh quyền, thương mãi , nề kinh tế nông nghiệp , sở hửu đất đai và lớp nông nô, những liên hệ quốc tế và đôi khi luôn cả các chánh trị tôn giáo sát nhân của thuyết luân hồi. Các vật liệu có vẽ đặc thù, nhưng sống động nhờ một cảm tưởng là một khám phá tươi tỉnh .
5 - Làm hình dáng cho Thế Giới Đang Trổi dậy : Ấn Độ và Trật tự Đa phương
Sách Shaping The Emerging World : India and the Multilateral Order , Ban Báo chí Brookings Institutions xuất bản năm 2013 , dày 400 trang . Các chế độ Đa phương mỗi ngày mỗi quan trọng thêm, khi điều hòa cách nào các tiểu bang liên hệ vớI nhau , nhưng công việc làm của Ấn Độ đã bị kiềm chế, vì Ấn Độ tụ điểm trên các vấn đề an ninh vùng tức thời, việc đảm trách tiếp diễn về “ tự trị chiến lược “ , các chánh trị phức tạp và nhìn sâu vào nội địa và ngay cả một thiếu thốn nhân viên ngọai giao . Ấn Độ đã vận động hành lang mong được làm nhân viên thường trực Hội Đồng Bảo An Liên Hiệp Quốc, nhưng đã giữ Ngân Hàng Thế Giới và Quỷ Tiền Tệ Quốc Tế trong tầm tay, đã đặt cản trở cho các phương thức thọa thuận thương mãi và điều đ ình khí hậu , và đã tránh c am kết kiểm sóat võ khí quốc tế. Các nhà góp phần viết sách này, thám hiểm các vị trí của Ấn Độ về các vấn đề nay hay vấn đề khác gồm luôn cả đoàn Bảo vệ Hòa Bình Liên Hiệp Quốc , luật biển, an ninh điều khiễn học – cybersecurity, kế tóan tài chánh và nhân quyền . Họ tiết lộ một mô hình phân vân , vừa yêu vừa ghét, tạo dáng bằng một ham muốn , một bên nlà tình trạng cường quốc chánh yếu và bên kia là lo sợ các tiêu chuẩn quốc tế biến đổi ngược lại với quyền lợi Ấn Độ. Tân Đề Li - New Dehli có khuynh hướng ủng hộ các thể chế đa phương có thể sử dụng kiềm hảm các hành động các cường quốc chánh yếu khác, nhưng không phải những hành động có cơ dùng để ảnh hưởng tới chính ngay Ấn Độ.
( Irvine , Nam Ca Li - Hoa Kỳ ngày 9 tháng 5 , năm 2014 )
5/5/2014